14 biljard berekeningen per seconde maakt hij, de nieuwe nationale supercomputer Snellius. Met de nieuwe supercomputer zijn Nederlandse onderzoekers in staat nog meer wetenschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden, bijvoorbeeld op het gebied van klimaatverandering of onderzoek naar corona. Koningin Máxima opende de supercomputer op het Amsterdam Science Park.
Tijdens de feestelijke opening sprak onder anderen klimaatwetenschapper Henk Dijkstra over de nieuwe mogelijkheden die Snellius zijn onderzoek biedt: “Hiermee kunnen we nieuwe vragen beantwoorden over wat er gebeurt met het klimaat door de toename van broeikasgassen. We kunnen ook gedetailleerder verwachtingen maken voor het klimaat van de toekomst, met name het optreden van extremen zoals hittegolven en overvloedige neerslag. Je hebt een supercomputer nodig vanwege de omvang van de berekeningen en de hoeveelheid data die hiermee gemoeid zijn. Dit soort berekeningen zijn onuitvoerbaar op een laptop.”
Snellius is toegankelijk voor alle Nederlandse wetenschappers. De supercomputer wordt beheerd door SURF, de ICT-coöperatie van onderwijs en onderzoek. Het systeem wordt de komende jaren in fases opgebouwd en krijgt uiteindelijk een peak performance van 14 petaflop/s (oftewel 14 biljard berekeningen per seconde). Het is daarmee het krachtigste high-performance computing-systeem van Nederland. Door gebruik te maken van de nieuwste generatie GPU’s (graphics processing units) is de computer bovendien zeer goed bruikbaar voor machine learning.
Ook demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Ingrid van Engelshoven sprak tijdens de opening: “Deze nationale supercomputer biedt de mogelijkheid om complexe berekeningen te maken die ons meer inzicht geven in de aanpak van grote vraagstukken. Deze essentiële wetenschappelijke infrastructuur is een enorme winst voor de wetenschap en Nederland als kennisland. Grote complimenten hiervoor aan SURF en de wetenschappelijke gemeenschap.”
NWO-voorzitter Marcel Levi is ook trots: “Elke wetenschapper heeft behoefte aan rekencapaciteit door de digitalisering van alle wetenschapsgebieden. Laagdrempelige toegang tot die rekencapaciteit is essentieel voor onderzoekers in Nederland om ook in de toekomst topwetenschap te blijven bedrijven.”
De behoefte van onderzoekers aan rekenkracht, dataopslag en -verwerking groeit exponentieel, aldus Walter Lioen, manager Research Services bij SURF. “Het systeem moet geschikt zijn voor alle wetenschapsgebieden, van astronomie en onderzoek naar klimaatverandering tot medische en sociale wetenschappen. Daarnaast moet de supercomputer in de toekomst flexibel kunnen worden uitgebreid.”
Voor SURF was een belangrijke vereiste voor de nieuwe supercomputer dat hij zo energiezuinig mogelijk moet zijn. De gebruikte waterkoelingstechnologie koelt het systeem af met zo’n 90%, waardoor veel minder luchtkoeling met ventilatoren nodig is. Dit verlaagt het energieverbruik en verhoogt tegelijkertijd de performance.
Na een aanbesteding koos SURF eind 2020 voor Lenovo om de nieuwe nationale supercomputer te bouwen. Hij wordt gebouwd op basis van Lenovo ThinkSystem servers met AMD EPYC processoren (de nieuwste generatie, 7H12, en een toekomstige generatie) en de nieuwste generatie NVIDIA GPU’s (A100).
De nieuwe supercomputer is voor 18 miljoen euro gefinancierd door het ministerie van OCW (via NWO) en voor 2 miljoen euro uit eigen middelen van SURF.
